Bij nucleaire installaties kunnen ongewone gebeurtenissen voorkomen. Dit zijn afwijkingen van de normale bedrijfsprocessen, zoals een kapot meetinstrument of lekkend koelwater. Nucleaire installaties zijn erop ontworpen dat dit soort afwijkingen geen gevolgen hebben voor de omgeving.
Meldplichtige en merkbare gebeurtenissen
Als ANVS maken we onderscheid tussen 2 soorten ongewone gebeurtenissen bij nucleaire installaties:
- Meldplichtige ongewone gebeurtenissen: afwijkingen die de vergunninghouder van de installatie bij de ANVS moet melden. Het gaat hier om afwijkingen die veiligheidsgevolgen kunnen hebben. Elke installatie heeft eigen meldcriteria, waarin staat welke gebeurtenissen zij moeten melden en hoe snel.
- Merkbare ongewone gebeurtenissen: afwijkingen die in de omgeving te zien zijn, bijvoorbeeld door rook of hulpdiensten bij de installatie. Deze gebeurtenissen kunnen meldplichtig zijn, maar dat hoeft niet.
Bij het merendeel van de ongewone gebeurtenissen zijn er geen gevolgen voor de nucleaire veiligheid of omgeving. Ook niet bij de meldplichtige ongewone gebeurtenissen.
Onderzoek bij ongewone gebeurtenissen
De vergunninghouder moet onderzoek doen naar de oorzaken van een ongewone gebeurtenis. Het doel hiervan is dat de vergunninghouder verbetermaatregelen kan nemen om vergelijkbare gebeurtenissen in de toekomst te voorkomen. Als ANVS beoordelen wij de onderzoeken en maatregelen voor meldplichtige ongewone gebeurtenissen. We kunnen zelf ook nog een extra onderzoek starten als ons dat nodig lijkt.
Feitelijke informatie geven
Als ANVS hebben niet alleen een rol als toezichthouder, we geven ook voorlichting. Bij ons vindt u daarom feitelijke, actuele informatie over meldplichtige ongewone gebeurtenissen op de website. Meestal communiceren we over zo’n gebeurtenis als het onderzoek ernaar is afgerond. Wij hebben het onderzoek dan ook kunnen beoordelen. Toch zijn er ook situaties waarin wij communiceren voordat het onderzoek klaar is:
- Als een meldplichtige ongewone gebeurtenis merkbaar is en dus tot onrust kan leiden in omgeving.
- Als een nucleaire installatie zelf al communiceert over de meldplichtige ongewone gebeurtenis. Wij vinden het belangrijk om dan als onafhankelijke autoriteit ook informatie te geven.
- Als het waarschijnlijk is dat de meldplichtige ongewone gebeurtenis tot een stralingsincident kan leiden. Omwonenden moeten dan snel betrouwbare en praktische informatie krijgen. In de praktijk is de kans op zo’n stralingsincident klein in Nederland door de strenge veiligheidseisen.
- Wanneer onze ‘Rapportage ongewone gebeurtenissen’ eraan komt. Hierin staat een overzicht van alle bekende meldplichtige ongewone gebeurtenissen in het afgelopen jaar. Deze rapportage delen we elk jaar met de minister van Infrastructuur en Waterstaat, die het weer deelt met de Tweede Kamer. Deze rapportage verschijnt ook op onze website.
Voorlopige informatie werken we bij als het onderzoek en onze beoordeling ervan klaar zijn. We voegen dan ook een International Nuclear and Radiological Event Scale-niveau toe: dit geeft de ernst van een gebeurtenis weer op een schaal van 0 tot en met 7. In Nederland hebben we meestal te maken met niveau 0: geen gevolgen voor mens of omgeving, maar wel relevant voor de nucleaire veiligheid en veiligheidsbescherming.
Minder betrokken bij niet-meldplichtige merkbare gebeurtenissen
Over niet-meldplichtige merkbare gebeurtenissen communiceren we ook, omdat ze tot onrust kunnen leiden. Als ANVS letten we erop hoe zo’n gebeurtenis zich ontwikkelt. Als het duidelijk wordt dat er geen veiligheidsgevolgen zijn, is onze betrokkenheid verder niet nodig.
