Veiligheid en risico’s van kernreactoren
De kans op een ongeval bij een kernreactor is erg klein. Nucleaire installaties moeten voldoen aan zeer strenge eisen. De ANVS houdt hier toezicht op en handhaaft indien nodig.
Ook voor het vervoer van radioactieve stoffen gelden zeer strenge voorwaarden. Door meerdere barrières, verschillende veiligheidssystemen en noodprocedures wordt zelfs bij ernstige problemen met de kernreactor de hoeveelheid radioactiviteit die vrijkomt zo veel mogelijk beperkt of voorkomen. Van buiten is van zo’n (dreigend) kernongeval meestal niets te zien. Een 'wolk' van vrijkomende radioactieve stoffen is niet zichtbaar.
Ondanks de uitgebreide veiligheidssystemen, deskundige medewerkers, strikte voorschriften en strenge controles, is een ongeval in een kernreactor nooit helemaal uitgesloten. In kernreactoren wordt onder andere uranium gebruikt als splijtstof, dit is de 'brandstof' van de reactor. Uranium is een van nature radioactieve stof die in de aardkorst voorkomt. Bij de kernsplijting die in de reactor plaatsvindt, ontstaan andere radioactieve stoffen die bij elkaar veel meer straling uitzenden dan het oorspronkelijke uranium. Bij een ernstig kernongeval gaat het in bijna alle gevallen om een (combinatie van) technisch of menselijk falen dat leidt tot beschadiging van splijtstofmateriaal als gevolg van onvoldoende koeling. Dan kan een deel van de radioactieve stoffen ontsnappen.
Als zich een ongeval voordoet in een kernreactor, dan bepaalt de situatie in de reactor of, wanneer en in welke mate er radioactiviteit vrijkomt. Getraind personeel kan de situatie bijsturen met noodprocedures en daarmee het vrijkomen van radioactieve stoffen voorkomen of beperken. Als er toch radioactiviteit buiten het terrein van de installatie komt, bepalen de weersomstandigheden hoe deze radioactiviteit wordt verspreid. Wanneer mensen in een door een kernongeval getroffen of bedreigd gebied op de juiste manier reageren en de aanwijzingen opvolgen, kunnen de gevolgen van het kernongeval voor de gezondheid door bestraling of het binnenkrijgen van radioactieve stoffen, worden beperkt of voorkomen.
Wat gebeurt er bij een ongeval op een kerncentrale? Er is iets aan de hand, u hoort sirenes en ziet wagens naar het terrein rijden.
Op het terrein zijn veel gebouwen. Daar kan brand zijn of iemand heeft een been gebroken.
Bij een kernongeval in het nucleaire gedeelte ziet u bijna niets. Hooguit kan er wat stoom uit de centrale komen, maar dat gebeurt wel vaker.
Binnen wordt door deskundig personeel hard gewerkt om de kerncentrale...
...in een veilige toestand te brengen en het vrijkomen van radioactiviteit te voorkomen.
Als er toch radioactiviteit dreigt vrij te komen...
...beoordelen speciale teams de mogelijke gevolgen...
...en bereidt de overheid zich voor op het nemen van maatregelen.
Er wordt van alles aan gedaan om het ongeval snel te verhelpen...
...maar de situatie kan verslechteren.
Een radioactieve wolk kan bewoond gebied bereiken.
De overheid en inwoners hebben dan enkele uren of langer...
...om maatregelen te nemen.
Verschillende veiligheidssystemen maken de kans op een kernongeval...
...zo klein mogelijk. Als er toch iets gebeurt, wordt er alles aan gedaan...
...om het vrijkomen van radioactieve stoffen te beperken.
Toezicht op nucleaire installaties
Nucleaire installaties staan onder streng nationaal en internationaal toezicht. Dit ligt vast in de Nederlandse wet en in internationale verdragen. Daarnaast staan in de vergunningen de benodigde eisen aan de nucleaire installatie. De ANVS voert het toezicht uit. De inspecteurs van de ANVS controleren de nucleaire installaties op het ontwerp en instandhouding van de installatie zelf. Ook op onder andere werkprocessen, procedures en de organisatie houdt de ANVS toezicht. Dit gebeurt zowel preventief als naar aanleiding van een melding of signaal.