Ioniserende straling, in de volksmond ook wel radioactieve straling genoemd, komt van nature voor. In de bodem, in bouwmaterialen, maar ook in de levende natuur zijn overal kleine hoeveelheden radioactieve stoffen aanwezig die deze straling uitzenden. Bovendien komt er ioniserende straling uit de ruimte op ons af, van de zon en sterren. Ioniserende straling wordt ook op allerlei nuttige manieren toegepast. Denk aan röntgentoestellen en aan het gebruik van radioactieve stoffen voor medische diagnostiek en therapie. Ook in de industrie zijn er veel toepassingen bijvoorbeeld bij de controle op lasnaden of diktemetingen.
Veel kennis over straling
In tegenstelling tot bijvoorbeeld licht kunnen we ioniserende straling niet zien of voelen. Er is echter veel kennis over straling en over wat dat met de gezondheid van mensen doet. Veiligheid en gezondheid staat bij alle toepassingen van ioniserende straling voorop. Er is daarom strenge wet- en regelgeving voor het gebruik van ioniserende straling die de blootstelling voor iedereen zo laag mogelijk moet houden.
Stralingsbescherming
De inzet van de ANVS op het gebied van stralingsbescherming is er op gericht om mens en milieu maximaal te beschermen tegen mogelijk schadelijke effecten van blootstelling aan ioniserende straling. Daarbij werkt de ANVS onder andere samen met de ministeries van Sociale zaken en Werkgelegenheid en Volksgezondheid, Welzijn en Sport die een rol hebben bij de bescherming van de werknemers en patiënten. Ioniserende straling kan afkomstig zijn van de toepassing van röntgenstraling en de toepassing van radioactieve stoffen bij medisch onderzoek of behandeling. Andere mogelijke bronnen zijn de toepassing van radioactieve stoffen en/of splijtstoffen in de industrie en bij onderzoek. En bijvoorbeeld van de productie van medische isotopen voor patiënten, transport van radioactieve stoffen en splijtstoffen en de verwerking van radioactief afval. Verder kan ioniserende straling vrijkomen uit de in de natuur voorkomende radioactieve stoffen als radon en thoron.
Samenwerking met het RIVM
Een aantal taken van de ANVS ligt bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het gaat vooral om specifieke taken op het gebied van stralingsbescherming. Zoals bestrijding van stralingsincidenten, het uitvoeren van bepaalde metingen (in het stralingslaboratorium) en beleidsondersteuning.
Nederlands stralingsniveau meten
Het RIVM meet met het Nationaal Meetnet Radioactiviteit (NMR) dag en nacht op meer dan 150 plaatsen het stralingsniveau in Nederland. Als een meetwaarde omhoog gaat, gaat er bij het RIVM automatisch een waarschuwing af. De waarschuwingsdrempel ligt net boven de waardes die van nature voorkomen in Nederland. De actuele metingen van de meetposten staan op de site van het RIVM. Daar kunt u zien of de meetwaardes normaal of verhoogd zijn.
Onderzoeksrapporten RIVM
Het RIVM voert in opdracht van de ANVS onderzoek uit. De onderzoeksrapporten worden gebruikt om beleid op het gebied van nucleaire veiligheid en stralingsbescherming te ontwikkelen of te herzien. U vindt deze rapporten op de website van het RIVM.
Zie ook onderstaande video's over stralingsbescherming.