Afschakelingen

Automatische afschakelingen

Automatische afschakelingen zijn bedoeld om de reactor veilig en gecontroleerd af te schakelen wanneer van te voren bepaalde grenswaarden worden overschreden. Deze grenswaarden zijn met ruime marges gesteld en zijn daarom altijd binnen een veilige grenswaarde. Bij een automatische afschakeling hoort ook een automatische inschakeling van één of meer veiligheidssystemen. Welk veiligheidssysteem wordt ingeschakeld hangt af van het type reactor. Bij de kerncentrale Borssele wordt bijvoorbeeld automatisch het nakoelsysteem ingeschakeld. Omdat de oorzaken voor deze afschakelingen erg verschillend zijn, is niet altijd direct duidelijk wat de reden van de automatische afschakeling is.

Een andere oorzaak is een storing in het reactorbeveiligingssysteem zelf. Het systeem is zo ontworpen dat ook dan acties gaan lopen om de reactor veilig en gecontroleerd uit bedrijf te nemen. Dit was bijvoorbeeld het geval bij de kerncentrale Borssele in augustus 2018. Zie het artikel ‘Waarom lag de kerncentrale Borssele stil?’ in het Kwartaalbericht van de ANVS.

Handmatige afschakelingen

Een reactor wordt handmatig afgeschakeld bij geconstateerde kleine afwijkingen die niet leiden tot automatische afschakeling, maar die op langere termijn vanuit de veiligheid niet getolereerd worden of de bedrijfsvoering in de weg zitten. Bijvoorbeeld als een afsluiter of regeling niet goed functioneert. Er kan ook een economische reden zijn, bijvoorbeeld als er geen vraag is naar het geleverde product, zoals stroom, medische isotopen, of stralingsbundels voor onderzoek. Het is ook mogelijk dat een reactor handmatig wordt afgeschakeld uit voorzorg. Bijvoorbeeld wanneer er een storing of incident is geweest waarbij geen directe relatie is met de nucleaire veiligheid van de reactor zelf, maar waarbij het wel belangrijk wordt gevonden eerst nog eens goed de installatie en/of organisatie te evalueren voordat het normale bedrijf wordt voortgezet. Dit kan ook voorkomen bij een storing in een andere (buitenlandse) installatie die nieuwe informatie geeft die relevant is voor de Nederlandse reactor(en).