Tritiumverontreiniging op de onderzoekslocatie Petten

In 2012 heeft NRG tritium gemeten in het grondwater op de onderzoekslocatie in Petten (OLP), waar NRG, naast een aantal andere bedrijven, is gevestigd. Deze tritiumverontreiniging was het gevolg van een lekkage in een door corrosie aangetaste ondergrondse leiding. De lekkage is toen gedicht. Om de tritium te verwijderen, startte NRG in februari 2013 met saneren, door grondwater op te pompen. Op 3 maart 2014 is door de voorlopers van de ANVS een interventiebeschikking genomen, waarin aan NRG een saneringsnorm werd opgelegd van 100 Becquerel per liter (Bq/L) tritium buiten het terrein van de onderzoekslocatie Petten. Naar aanleiding van de gemeten tritiumconcentraties in het grondwater en de modelsimulaties van de grondwaterstroming, heeft NRG twee keer de wijze van saneren bijgesteld en is het netwerk voor het monitoren van het grondwater uitgebreid. De ANVS constateerde daarbij geen overtreding van het interventiebesluit of van risico’s voor de omwonenden en het milieu.

Verzoek tot wijziging interventiebeschikking

Uit metingen met behulp van het grondwatermonitoringsnetwerk bleek de tritiumverontreiniging zich anders te verplaatsen dan op basis van eerdere simulaties was verwacht. Uit nieuwe simulaties bleek dat de saneringswaarde van 100 Bq/L aan de terreingrens overschreden zou worden. NRG informeerde de ANVS tijdig dat ze de opgelegde saneringsnorm niet zou halen. Begin 2017 diende NRG bij de ANVS een verzoek in tot wijziging van de interventiebeschikking.

Studie RIVM

De ANVS heeft daarop het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) opdracht gegeven om de analyses en conclusies van NRG nader te bezien en te voorzien van een onafhankelijk deskundigenadvies. In haar rapport ‘Tritiumbesmetting in Petten en mogelijke risico's voor de omgeving’, geeft het RIVM aan dat ook bij zeer ongunstige scenario’s de blootstelling voor omwonenden beperkt blijft tot ‘onbeduidend’, namelijk minder dan 10 microsievert per jaar. Ter vergelijking: dat is minder dan 0,4% van de hoeveelheid straling die Nederlanders gemiddeld in een jaar opdoen door bronnen die veelal van nature in de leefomgeving aanwezig zijn.

Herziening interventiebeschikking

Op basis van de aanvraag van NRG en de onderzoeksresultaten van het RIVM maakte de ANVS een nieuwe afweging. In 2017 heeft de ANVS de interventiebeschikking uit 2014 herzien en de saneringsnorm buiten de OLP verhoogd naar 5000 Bq/L. NRG werd verplicht de herziene interventie uit te voeren overeenkomstig een door de toenmalige minister van Infrastructuur en Milieu goedgekeurd plan van aanpak. Bij haar besluitvorming heeft de ANVS niet alleen rekening gehouden met de veiligheid, maar ook met de balans tussen het verwijderen van tritium en het zo min mogelijk verstoren van het watersysteem in de duinen. Gezien de beperkte schade die het tritium volgens de analyses van het RIVM kan veroorzaken, is het onverstandig om de duinen te beschadigen door maatregelen die maar weinig effect hebben. De nog aanwezige tritiumverontreiniging is relatief klein, lager dan de wettelijke vrijstellingsgrens voor lozingen van tritium naar de lucht of naar het openbaar riool.

Tritium gemeten buiten de terreingrens

Op 30 april 2019 informeerde NRG de ANVS dat ze tritium had gemeten in de sloot langs de Westerduinweg in Petten, afkomstig van de in 2012 geconstateerde lekkage. De concentratie tritium in het slootwater is beperkt en heeft geen consequenties voor de gezondheid van mens en dier. Het oppervlaktewater en de naastgelegen landbouwgrond kunnen gewoon gebruikt worden. De saneringsnorm uit de herziene interventiebeschikking van 8 mei 2017 is niet overschreden. Omdat het tritium tot buiten de eigen inrichtingsgrenzen was verplaatst, heeft NRG de landeigenaren geïnformeerd. Dat een deel van het in de bodem gelekte tritium door de grondwaterstroming uiteindelijk buiten het OLP-terrein zou komen, ondanks de saneringswerkzaamheden die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd, was te voorzien. Volgens het door de ANVS beoordeelde plan van aanpak voert NRG periodiek metingen uit aan het sloot- en grondwater om verandering in de gemeten concentraties en daarmee de verplaatsing van het tritium in kaart te brengen. NRG voert die metingen intensiever uit en breidt het aantal meetpunten uit. De ANVS houdt toezicht op hoe de meetresultaten zich ontwikkelen.