IRRS-missie onderstreept belang nucleaire veiligheid en stralingsbescherming

De Nederlandse overheid en de ANVS hebben blijk gegeven van hun inzet voor de voortdurende verbetering van de nucleaire veiligheid en stralingsbescherming in Nederland. Dat is de conclusie van de zogeheten ‘Integrated Regulatory Review Service’ (IRRS)-missie van het Internationaal Atoomagentschap (IAEA). Staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat stuurde het rapport deze week naar de Tweede Kamer.

Foto van het IRRS-missieteam tijdens de openingsbijeenkomst.
Beeld: ©Rijksoverheid

Toetsing aan IAEA-eisen

De IRRS-missie bestond uit een team van internationale experts. Zij werken op basis van 'peer review': collega's van buitenlandse regulators en het IAEA zelf toetsen de werking van het Nederlandse stelsel voor nucleaire veiligheid en stralingsbescherming aan de eisen van het IAEA. Het missieteam onderzocht van 4 tot 16 juni 2023 bijvoorbeeld de organisatie van het toezicht, de vergunningverlening en de wet- en regelgeving. Op rijksoverheid.nl vindt u het finale rapport van de IAEA.

Betrokken bij de missie

Het IAEA faciliteert deze missies; de ANVS doet de coördinatie en de voorbereiding, samen met andere overheidsorganisaties. Naast de ANVS waren de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en Volksgezondheid, Welzijn en Sport ook betrokken bij de missie.

Nederlandse experts, onder meer van de ANVS, nemen ook deel aan internationale missies in andere landen. Zo zorgen we er via internationale samenwerking voor dat de nucleaire veiligheid en stralingsbescherming wereldwijd gewaarborgd blijven.

Aanbevelingen

In Nederland zijn plannen voor de bouw van twee nieuwe kerncentrales en als het veilig kan het langer open houden van de kerncentrale in Borssele. De IRRS-missie heeft deze ontwikkelingen meegewogen in de beoordeling van het Nederlandse stelsel.

Het missieteam heeft een aantal aanbevelingen voor Nederland, die in veel gevallen ook al zijn herkend in de uitgebreide zelfevaluatie in aanloop naar de missie. Voor de ANVS gaat het onder andere om de volgende punten:

  • Het verbeteren van het managementsysteem van de organisatie.
  • Het verder ontwikkelen en uitvoeren van een meerjarig inspectieprogramma voor nucleaire installaties.
  • Het verder verduidelijken en vastleggen van de veiligheidseisen waaraan (toekomstige) vergunninghouders moeten voldoen.

‘Good practices’

Het IRRS-team heeft niet alleen aanbevelingen gedaan voor de verbetering van het Nederlandse stelsel voor nucleaire veiligheid en stralingsbescherming. Het team heeft ook 'good practices' gezien in de werkwijze van de ANVS.

Een good practice kan volgens het IAEA een voorbeeld zijn voor andere landen. Een voorbeeld hiervan is een handreiking voor de veiligheidsbeoordeling van onderzoeksreactoren, die is gebruikt tijdens het vergunningsproces van de PALLAS-reactor voor medische toepassingen.

Verrijking voor ANVS

Voor de ANVS was de IRRS-missie een intensieve periode, waarin veel medewerkers hebben bijgedragen aan het onderzoek van het missieteam. "De IRRS-missie van 2023 is een verrijking voor de ANVS. Met een heel jaar van voorbereiding en twee weken van grondige discussies tijdens de missie zelf. Als nationale autoriteit voor nucleaire veiligheid en stralingsbescherming zien wij toe op de naleving van wet- en regelgeving door andere organisaties en bedrijven. Daarbij is het belangrijk om ook onze eigen werkwijze kritisch tegen het licht te laten houden door collega's van buitenlandse toezichthouders en het IAEA," zegt ANVS-bestuursvoorzitter Annemiek van Bolhuis.

Bestuurslid Marco Brugmans vult aan: "De eerste IRRS-missie in Nederland was in 2014. Destijds was de belangrijkste aanbeveling om een ​​onafhankelijke autoriteit voor nucleaire veiligheid en stralingsbescherming op te richten. Mede daarom is in 2015 de ANVS opgericht. De IRRS-missie helpt ons om de werkwijze van onze organisatie continu te verbeteren. En om te voldoen aan de IAEA-richtlijnen. Als onafhankelijke toezichthouder is het cruciaal om mee te doen aan deze internationale peer review, oftewel het laten toetsen van onze werkwijze. Dit bewijst en waarborgt de kwaliteit van ons werk."

Follow-upmissie

Over 2 tot 4 jaar komt het missieteam terug naar Nederland voor een zogeheten follow-upmissie. Dan bekijken ze in hoeverre de aanbevelingen van de IRRS-missie 2023 zijn uitgevoerd. De komende tijd gaan wij aan de slag met de aanbevelingen, om richting te geven aan ons werk.